Orð hinna skriftlærðu - prófessora, fræðimanna og farísea

Lítið leggst fyrir fræðimenn og prófessora í lögspeki og stjórnvísindum sem nú láta til sín heyra um komandi stjórnlagaþing og nýja stjórnarskrá sem fulltrúar fólksins í landinu munu leggja drög að.

Í ummælum hinna skriftlærðu kemur fram vantrú á raunverulegt lýðræði þar sem fólkið, lýðurinn, ræður. Þeir nefna engu orði, að framboð 500 karla og kvenna á öllum aldri sýni, hversu mikill áhugi er í raun á því að leggja sitt af mörgum til þess að setja þjóðinni nýja og betri stjórnarskrá.

Þeir nefna engu orði, að bak við 500 frambjóðendur eru 15 til 25 þúsund meðmælendur auk þrjátíu til fimmtíu þúsund vitundarvotta eða samtals 45 til 75 þúsund manna, karla og kvenna, sem þegar hafa sýnt þessu máli áhuga.

Þeir nefna engu orði, að kynning á öllum frambjóðendum verður send inn á hvert heimili. Þeir nefna engu orði, að fólk geti búið sig undir kosningar með kjörseðli sem sendur verður til allra kjósenda. Þeir nefna engu orði, að atkvæði allra eru jöfn og landið eitt kjördæmi og unnt að kjósa hvar sem er. Þeir nefna engu orði, að kjörseðlar verða skannaðir inn í eitt talningarkerfi fyrir allt landið. Þeir nefna engu orði, að þetta er fyrsta stjórnlagaþing sinnar tegundar í heiminum – og því heimssögulegur atburður.

Nei. Birgir Guðmundsson dósent og deildarforseti félagsvísindadeildar Háskólans á Akureyri segir kosningarnar mjög flóknar og fæli fólk frá og ef þátttaka verði dræm komi það niður á umboði þingsins og vægi.

Guðmundur Hálfdanarson prófessor í sagnfræði við HÍ segir hlæjandi að 500 frambjóðendur geri kosningarnar mjög flóknar og þær verði óbundnar stjórnmálaflokkum og kosið um persónur sem fólk þekki ekki og erfitt að koma kynningu við.

Gunnar Helgi Kristinsson prófessor í félagsvísindum við Háskóla Íslands segir kosningarnar muni „snúast upp í fegurðarsamkeppni”, eins og hann orðar það, og ekki verði unnt kynna frambjóðendur af "neinu viti og lögmæti samkomunnar verði því umdeilanlegt".

Sigurður Líndal, fyrrum prófessor við Háskóla Íslands, kórónar svo skömmina með því að segja, að enginn þörf sé á heildarendurskoðun stjórnarskrárinnar og honum lítist ekkert á stjórnlagaþing. „Mjög mikið vanti í þennan leik allan”, eins og hann orðar þetta. Taka hefði þurft eitt ár í umræður „bestu manna” og fá hefðu þurft nokkra „stjórnspekinga sem geri tillögu um stjórnarskrá" - þá megi boða til stjórnlagaþings. Á komandi stjórnlagaþingi muni „þrefarar og þrasarar taka yfirhöndina” og ræða um allt og ekkert. Umræðan í landinu undanfarin ár hafi byggst á vanþekkingu og rætt hafi verið um málið af „miklu rugli”. Stjórnarskrá sé því betri sem hún sé eldri.

Ljóst er af þessum orðum að stjórnspekingar verða ekki því betri sem þeir verða eldri.

Skuldavandi heimilanna - réttlæti fyrir alla

Ef sátt á að verða í samfélaginu eftir hrunið,þarf að leysa skuldavanda heimilanna strax. Heimilin, fjölskyldurnar í landinu,eru hornsteinn þjóðfélagsins og standa undir rekstri þess.

Allir verða að leggja sitt af mörkum: Alþingi, ríkisstjórn, launþegasamtök, lífeyrissjóðir, samtökatvinnulífsins og fjármálastofnanir auk samtaka heimilanna, umboðsmannsskuldara og talsmanns neytenda.

Kostnaður við almenna lækkun skulda heimilanna um20% er talinn nema ríflega tvöhundruð milljörðum króna. Spurt er, hvort - og hverniggreiða skuli kostnaðinn. Nú síðast hefur Árni Páll Árnason efnahags- ogviðskiptaráðherra spurt og sagst sammála niðurfærslu ef unnt er að benda á hvarfinna skuli fé til þess að greiða kostnaðinn.

Þessu skal ég svara þeim góða manni. Kostnaðinnskal greiða á þrjá vegu: með hluta af hagnaði nýju bankanna - með hagnaðilífeyrissjóðanna vegna hækkunar á vísitölu síðan í maí 2008 - og með greiðslumúr ríkissjóði. Rökin eru þessi:

Nýju bankarnir fengu eignir gömlu bankanna áþriðjungsverði, en innheimta skuldirnar að fullu. Það eiga þeir ekki að fá aðgera, heldur gefa eftir hluta af þessum hagnaði sínum til heimilanna.

Talið er að lífeyrissjóðirnir verði af 30 til 50milljörðum króna við almenna lækkun á húsnæðisskuldum heimilanna og muni þeir sligastundan. Auk þess fái lífeyrisþegar stórlækkaðan lífeyri í framtíðinni. Ekki er áþað minnst að sjóðirnir högnuðust á annað hundrað milljarða á því að vísitalanvar ekki fryst vorið 2008 og verðbólgan, sem fylgdi í kjölfarið, færði þeimstórfelldan hagnað - meðan heimilin voru látin blæða. Má ætla að framlaglífeyrissjóðanna til lækkunar skulda heimilanna sé innan við fjórðungur af þeimhagnaði.

Bent skal á að 50 milljarðar eru innan við þrjúprósent af heildareignum lífeyrissjóða landsmanna en eignirnar nema hátt áannað þúsund milljörðum – hátt á annað þúsund milljörðum.

Í þriðja lagi er það ríkissjóður, sjóðurinn allralandsmanna, sem leggja skal fram fé til þess að lækka skuldir heimilanna. Engarathugasemdir voru gerðar þegar þingmenn veittu fjármálaráðherra heimild meðneyðarlögunum 2008 til að reiða fram fé úr ríkissjóði til þess að yfirtakabankana svo að þeir gætu staðið við skuldbindingar gagnvart innstæðueigendum.Enginn greinarmunur var gerður á þeim sem áttu þrjár milljónir króna og hinumsem áttu tugi - eða hundruð milljarða króna í bönkunum. Ríkissjóður geturskattlagt þetta fé stóreignafólks til þess að mæta greiðslum til bjargarheimilunum, fé sem bjargað var að fullu með fé úr ríkissjóði.

Að lokum þetta: Réttlæti er fyrir alla - ekkiaðeins þá sem hafa völd og áhrif og eiga milljarða í fasteignum og lausu fé.